Ministerstwo Zdrowia uruchomiło w całej Polsce projekt Domowej Opieki Medycznej (DOM), czyli system zdalnego monitoringu pacjentów z COVID-19. W jego ramach każdy, kto ma pozytywny wynik testu na koronawirusa, może otrzymać pulsoksymetr. To urządzenie bada poziom saturacji, czyli nasycenia krwi tętniczej tlenem i przekazuje dane do centrum monitoringu. Dzięki temu, w razie pogorszenia parametrów, do pacjenta szybko zostanie wezwane pogotowie ratunkowe.
Minister zdrowia podał, że dziś objętych programem zostało 7 tys. osób i tym samym otrzymają pulsoksymetry.
– Dziś nastąpił skokowy przyrost osób biorących udział w programie Domowej Opieki Medycznej, bo zostały nim automatycznie objęte wszystkie osoby powyżej 55 roku życia, które mają pozytywny wynik testu – poinformował minister Niedzielski. – Chcemy, by program dostępny był dla każdego, kto ma pozytywny wynik testu. W opinii specjalistów za dużą część zgonów odpowiada zwlekanie ze zgłoszeniem do szpitala.
Kto może otrzymać pulsoksymetr?
Pacjenci, którzy ukończyli 55 lat są automatycznie włączeni do programu Domowej Opieki Medycznej (DOM). Po stwierdzeniu pozytywnego wyniku na COVID-19 pracownik Poczty Polskiej dostarczy urządzenie do domu pacjenta.
Jeśli pacjent ma mniej niż 55 lat, wtedy, by otrzymać urządzenie:
- musi wypełnić formularz kontaktowy Pulsocare, który znajduje się na stronie Ministerstwa Zdrowia: https://form.govtech.gov.pl/ankieta/580284/formularz-pulsocare-dla-osob-ktore-ukonczyly-55-rok-zycia.html,
- zostanie zakwalifikowany przez lekarza podstawowej opieki zdrowotnej, który jest zarejestrowany w systemie DOM. Lekarz podstawowej opieki zdrowotnej po otrzymaniu informacji, że u pacjenta zdiagnozowano COVID-19, na podstawie wywiadu medycznego, może go zakwalifikować do programu telemonitoringu. Wtedy pacjent otrzyma dane do logowania w systemie przez SMS, a pulsoksymetr zostanie dostarczony do jego domu przez listonosza Poczty Polskiej. Informacja o tym, że dana osoba potrzebuje sprzętu do telemonitoringu, będzie automatycznie przekazywana do Poczty Polskiej.
Prof. Agnieszka Mastalerz-Migas, konsultant krajowa ds. medycyny rodzinnej podkreślała, że program Domowej Opieki Medycznej zwiększa bezpieczeństwo pacjenta zakażonego, który jest w opiece domowej.
– Obecność pacjenta w tym programie powoduje, że opieka jest ciągła – mówiła prof. Mastalerz-Migas.
– Chorzy na różne choroby przewlekłe narażeni są na ciężki przebieg choroby. Żeby program dał efekt w postaci zmniejszenia liczby zgonów, musi być powszechny, a nie obejmować tylko grupy ryzyka, dlatego zachęcam do tego, by włączyć się do tego programu – podkreśliła prof. Agnieszka Mastalerz-Migas.
Konsultant krajowa ds. medycyny rodzinnej dodała, że COVID-19 to choroba podstępna.
– Pacjenci mają dobre samopoczucie, ale mają niską saturację, a gdy trafiają do szpitala, wtedy mają już rozległe zmiany w płucach – mówiła prof. Mastalerz-Migas. – Ważny jest także aspekt psychologiczny. Gdy pacjent będzie wiedział, że pomiary są prawidłowe, będzie czuł się bezpiecznie.
Minister zdrowia poinformował również, że każdy kto posiada własny pulsoksymetr może włączyć się do programu DOM. Więcej informacji na ten temat można uzyskać, dzwoniąc na Telefoniczną Informację Pacjenta (TIP) na numer – 800 190 590.
Pulsoksymetry to proste w użytkowaniu urządzenia elektroniczne służące do nieinwazyjnego pomiaru saturacji krwi oraz tętna. U osób zdrowych prawidłowa saturacja wynosi około 95-100%.
Na czym polega program DOM?
Istotą programu jest samodzielny pomiar saturacji oraz tętna przez pacjenta w domu za pomocą pulsoksymetrów oraz pomiar temperatury, zanotowanie liczby oddechów czy objawów chorobowych.
Pacjent zakłada na palec pulsoksymetr, a urządzenie automatycznie łączy się z telefonem, na którym jest wgrana specjalna aplikacja PulsoCare. Wyniki, po wprowadzeniu do aplikacji na telefonie lub w komputerze, są przesyłane do systemu.
Jeśli parametry któregoś z chorych się pogorszą – konsultanci i lekarze pracujący w Centrum Kontaktu Domowej Opieki Medycznej będą reagować. Za Centrum Kontaktu DOM odpowiada PZU Zdrowie.
Konsultanci w Centrum otrzymują natychmiastowe powiadomienie w przypadku nieprawidłowego wyniku badania. Pacjent może zostać skierowany na zdalną konsultację, która odbywa się w formie teleporady z lekarzem. W razie konieczności konsultanci wezwą do pacjenta pogotowie ratunkowe.
Kluczowe w tym procesie jest odpowiednio wczesne uchwycenie przez lekarzy pacjentów, którzy ze względu na nagłe pogorszenie stanu zdrowia powinni trafić na leczenie szpitalne. W ramach Centrum Kontaktu Domowej Opieki Medycznej konsultanci i lekarze PZU Zdrowie realizują działania 7 dni w tygodniu przez 24 godziny na dobę.
Technologia w służbie pacjenta
Wyniki badań pacjentów są zbierane poprzez system PulsoCare. System jest udostępniony pacjentom jako strona internetowa na komputerze (https://pulsocare.mz.gov.pl) lub jako aplikacja mobilna na telefonie. Darmowa aplikacja mobilna jest dostępna poprzez platformy Android (Google Play) i iOS (Appstore). Wszyscy pacjenci posiadający dostęp do internetu mogą z niej skorzystać.
W systemie PulsoCare pacjenci wprowadzają wyniki pomiarów z pulsoksymetru i odpowiadają na pytania dotyczące stanu zdrowia w ankiecie. Aplikacja mobilna łączy się z pulsoksymetrem przez Bluetooth i sama sczytuje dane o poziomie saturacji i tętnie pacjenta. Dane można również wprowadzić do systemu ręcznie po przeczytaniu ich z ekranu pulsoksymetru.
Dostępność programu i pulsoksymetrów
Ministerstwo Zdrowia rozpoczęło program DOM od pilotażu w województwie małopolskim. Trafiło tam około 1,5 tys. pulsoksymetrów. Obecnie program został rozszerzony na całą Polskę. Do wszystkich placówek POZ w kraju została wysłana informacja o programie z prośbą o zgłaszanie się lekarzy i pielęgniarek do systemu. Codziennie odbywają się szkolenia online dla lekarzy z obsługi aplikacji.
Program Domowej Opieki Medycznej ma nie tylko zwiększyć bezpieczeństwo pacjentów, lecz także odciążyć lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej (POZ) w nadzorze nad pacjentami z COVID-19.
Lekarz POZ, rejestrując pacjenta do programu DOM, musi wypełnić kilka pól w systemie. Zestaw przekazywanych danych został maksymalnie ograniczony, żeby nie powodować dużego nakładu pracy po stronie lekarzy POZ i faktycznie usprawniać ich pracę. Wystarczy podanie imienia, nazwiska, numeru telefonu, numeru PESEL i adresu pacjenta, aby system sam wysłał pacjentowi SMS-a z danymi do logowania do aplikacji PulsoCare oraz wiadomość do Poczty Polskiej z adresem pacjenta dla listonosza, który w ciągu doby dostarczy mu pulsoksymetr. Opcjonalnie lekarz może również podać dodatkowo dane osoby kontaktowej, do której należy dzwonić, jeżeli pacjent nie będzie odbierał telefonu.
Program Domowej Opieki Medycznej jest bezpłatny i całkowicie finansowany ze środków własnych Ministerstwa Zdrowia w ramach rezerwy celowej.
